Εκπαίδευση

Ο κύριος στόχος του ΑΠΘ είναι η δημιουργία και η διαμόρφωση υπεύθυνων επιστημόνων, ερευνητών και στελεχών, ικανών να βοηθήσουν και να καθοδηγήσουν την Ελληνική κοινωνία. Το Πανεπιστήμιο οφείλει να παρέχει στους φοιτητές όχι μόνο τις απαραίτητες γνώσεις, αλλά το ήθος και την νοοτροπία, που θα τους κάνουν ικανούς να αντεπεξέλθουν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες του ανταγωνιστικού περιβάλλοντος, σε εθνικό και σε διεθνές επίπεδο. Βασικό μας στόχος είναι η παροχή Παιδείας, Εκπαίδευσης, Εξειδίκευσης, Γνώσης με ανθρωποκεντρικό προσανατολισμό και η σύνδεσή τους με τις κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες.

Οι ενέργειες, που αναβαθμίζουν την πανεπιστημιακή εκπαίδευση, είναι οι ακόλουθες:

• Βελτίωση των συνθηκών και αναβάθμιση των χώρων εκπαίδευσης (αίθουσες διδασκαλίας, εργαστηριακοί χώροι, εξωτερικές εγκαταστάσεις, κοινόχρηστοι χώροι),
• Εκσυγχρονισμός της εκπαιδευτικής διαδικασίας με μεθόδους και δράσεις, που περιλαμβάνουν οπτικο-ακουστικά μέσα, ασύρματα δίκτυα στις αίθουσες και βιβλιοθήκες, πρόσβαση στο Διαδίκτυο, ψηφιακές βιβλιοθήκες και βάσεις δεδομένων,
• Παραγωγή ειδικού εκπαιδευτικού υλικού για φοιτητές με ειδικές ανάγκες,
  • Εγκατάσταση Ασύρματων Κόμβων Πρόσβασης στο Διαδίκτυο στους κοινόχρηστους χώρους (αίθουσες διδασκαλίας & σεμιναρίων, εργαστήρια,). Επέκταση των γραμμών και αύξηση της ταχύτητας πρόσβασης στο Διαδίκτυο, μέσω του ΑΠΘ από το σπίτι,
  • Ενίσχυση ηλεκτρονικών μορφών διδασκαλίας και δημιουργία εικονικών εργαστηρίων, βάσεων δεδομένων και εκπαιδευτικού λογισμικού σε θέματα επιστήμης και τεχνολογίας, έτσι ώστε να υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στο εκπαιδευτικό υλικό, ανά πάσα στιγμή και ώρα μέσω του διαδικτύου. Η πρακτική αυτή θα βοηθήσει ιδιαίτερα στην εκπαίδευση  ατόμων με ειδικές ανάγκες καθώς και στην δια βίου εκπαίδευση,
• Ανάπτυξη των Βιβλιοθηκών όλων των Τμημάτων, επέκταση της δράσης του Εκδοτικού οίκου ΑΠΘ, ίδρυση Μεταφραστικού Κέντρου και Πανεπιστημιακού Βιβλιοπωλείου,
• Ενθάρρυνση Διατμηματικών Προγραμμάτων Σπουδών, που θα συμβαδίζουν με τις σύγχρονες ακαδημαϊκές και επιστημονικές εξελίξεις,
• Ενίσχυση των εκπαιδευτικών και ερευνητικών συνεργασιών με πρωτοπόρα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και Ερευνητικά Κέντρα του εσωτερικού και εξωτερικού, μέσω της διεπιστημονικής συνεργασίας, των διμερών ακαδημαϊκών συνεργασιών του ΑΠΘ, της ανταλλαγής φοιτητών και ερευνητών και της δημιουργίας κέντρων αριστείας για τη βελτίωση της ακαδημαϊκής ποιότητας και έρευνας.

Πέρα όμως από τις υποδομές, προτεραιότητά μας είναι η ηθική ενίσχυση και επιβράβευση των αφοσιωμένων στο έργο τους πανεπιστημιακών δασκάλων, η προσφορά των οποίων συχνά παραγνωρίζεται, καθώς δεν αποτιμάται με ευκόλως μετρήσιμους δείκτες.

Ενίσχυση της Έρευνας

Η Έρευνα αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ακαδημαϊκής – πανεπιστημιακής δραστηριότητας και είναι αλληλένδετη με την δημιουργικότητα, την καινοτομία και με το υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικό έργο. Μάλιστα, η ερευνητική πολιτική του Πανεπιστημίου πρέπει να αποσκοπεί και στη διάχυση και την αξιοποίηση των επιτευγμάτων της έρευνας, προκειμένου να ενισχυθεί η οικονομική ανάπτυξη και η κοινωνική συνοχή της χώρας.

Η Επιτροπή Ερευνών (ΕΕ) του ΑΠΘ, πέρα από τον ρόλο της ως μηχανισμός οικονομικής διαχείρισης, θα πρέπει να αποτελέσει έναν υποστηρικτικό μηχανισμό για την ανάπτυξη πρωτοποριακής έρευνας. Έτσι, για παράδειγμα, στο πλαίσιο της λειτουργίας της Επιτροπής Ερευνών θα πρέπει να δημιουργηθούν νέες υπηρεσίες επαφής αλλά και προβολής του έργου της ερευνητικής κοινότητας του ΑΠΘ, καθώς και υπηρεσίες που να συμβουλεύουν ή και να συμβάλλουν στη σύνταξη ερευνητικών προτάσεων σε νέες προκηρύξεις.

Επίσης, μέσω κονδυλίων της Επιτροπής Ερευνών, θα υποστηριχθεί η μετακίνηση ερευνητών από και προς το ΑΠΘ με σκοπό την οργάνωση διεθνών ερευνητικών ομάδων για τη διεκδίκηση κονδυλίων, μέσω συγγραφής και υποβολής ερευνητικών προγραμμάτων. Στόχος των ενεργειών αυτών είναι ο διπλασιασμός των εισροών της Ε.Ε. τα επόμενα τέσσερα χρόνια, που θα οδηγήσει σε τριπλασιασμό ή και τετραπλασιασμό των παρακρατούμενων ή προς αναδιανομή πόρων. Από τους πόρους αυτούς, των οποίων η διαχείριση θα γίνεται με απόλυτη διαφάνεια, θα ενισχυθεί και υποστηριχθεί η έρευνα στις υποχρηματοδοτούμενες επιστημονικές περιοχές και σχολές.

Οι κύριες ενέργειες προς τις κατευθύνσεις αυτές, θα είναι οι ακόλουθες:

• Δημιουργία νέας γνώσης μέσω έρευνας, και εφαρμογή της σε τεχνολογίες, διαδικασίες και προϊόντα,
• Αύξηση του όγκου και της ποιότητας της Έρευνας, και των τεχνολογικών καινοτομιών,
• Υποστήριξη και ενίσχυση της Διεπιστημονικότητας και συνεργασίας μεταξύ των Σχολών και των Τμημάτων, με προγράμματα που θα υποστηρίζει η Επιτροπή Ερευνών του ΑΠΘ.
• Σύνδεση της έρευνας με τη διδασκαλία, και ανταπόκρισή της στις νέες ανάγκες εκπαίδευσης που προκύπτουν από την Κοινωνία της Γνώσης.
• Προώθηση, μέσα στην επόμενη τετραετία, της δημιουργίας και λειτουργίας του κέντρου διεπιστημονικής έρευνας και καινοτομίας (ΚΕΔΕΚ), προϋπολογισμού 80-100 εκ. €, στο οποίο θα δημιουργηθούν νέες θέσεις απασχόλησης ερευνητών, τεχνικών και διοικητικού προσωπικού,
• Οργάνωση – σύμπτυξη και ενίσχυση των 250 περίπου ερευνητικών εργαστηρίων και των 48 δικτύων έρευνας του ΑΠΘ σε μεγαλύτερες μονάδες ή δίκτυα εργαστηρίων, ώστε να μπορούν να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικά,
• Δημιουργία νέων Διατμηματικών Ερευνητικών Εργαστηρίων σε επιστημονικά θέματα αιχμής, κυρίως από κονδύλια της Περιφέρειας, του ΕΣΠΑ, του Υπουργείου Παιδείας και άλλων Υπουργείων. Στο σύνολο τους αυτά πιθανόν να εντάσσονται στο ΚΕΔΕΚ
• Δημιουργία και πλήρωση τουλάχιστον 50 νέων θέσεων στις 2 υψηλότερες βαθμίδες μελών ΔΕΠ για την κάλυψη νέων – καινοτόμων γνωστικών αντικειμένων και κατευθύνσεων. Τα νέα αυτά μέλη ΔΕΠ θα συνδέονται και με τα παραπάνω νέα εργαστήρια,
• Ανάπτυξη των ανθρωπιστικών και κοινωνικών σπουδών και ερευνών, με στόχο την ανάδειξη του ΑΠΘ σε πρωτοπόρο πολιτιστικό οργανισμό σε τοπικό και διεθνές πεδίο.

Προκειμένου να υλοποιηθούν οι παραπάνω στόχοι, θα πρέπει να δρομολογηθούν οι ακόλουθες ενέργειες:

• Εδραίωση και Επιβράβευση της Αριστείας σε θέματα έρευνας και διδασκαλίας, με την δημιουργία νέων και την επέκταση των υπαρχόντων δικτύων έρευνας, με την κινητικότητα των ερευνητών σε διαπανεπιστημιακές και διεπιστημονικές συνεργασίες,
• Υποστήριξη των νέων και πρωτοπόρων ερευνητών και εργαστηρίων, με την προκήρυξη μικρών ανταγωνιστικών προγραμμάτων μέσω της Επιτροπής Ερευνών,
• Διαπανεπιστημιακή προσπάθεια για δραστική αύξηση του ποσοστού του ΑΕΠ που διατίθεται στην Έρευνα,
• Γνωστοποίηση των ερευνητικών περιοχών δράσης του ΑΠΘ, προβολή του ερευνητικού έργου, αξιοποίηση των αποτελεσμάτων και ενίσχυση της διεπιστημονικής έρευνας σε συγκεκριμένες θεματικές περιοχές,
• Ενθάρρυνση και διευκόλυνση συμμετοχής των φοιτητών στην ερευνητική διαδικασία, στα πλαίσια της προπτυχιακής και μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, και παροχή βραβείων και υποτροφιών για τις καλύτερες εργασίες φοιτητών, υποψηφίων διδακτόρων και νέων ερευνητών,
• Θεσμοθέτηση της έννοιας της Υποτροφίας για μεταπτυχιακούς φοιτητές, υποψηφίους διδάκτορες και μεταδιδακτορικούς ερευνητές, Έλληνες και αλλοδαπούς,
• Δημιουργία δομών συνεργασίας με παραγωγικούς φορείς, κατάρτιση Πανεπιστημιακών Στρατηγικών Περιφερειακής Ανάπτυξης και δικτύωση του Πανεπιστημίου μας με άλλα Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα της Ελλάδος και του Εξωτερικού,
• Βελτίωση της ευελιξίας της Ε. Ερευνών στη διαχείριση των κονδυλίων έρευνας με μείωση της γραφειοκρατίας και εξορθολογισμό των διοικητικών δράσεων.

Αξιοποίηση και διάχυση  των επιτευγμάτων  της έρευνας

Καθώς το Πανεπιστήμιο αποτελεί την σημαντικότερη πηγή νέας γνώσης, θα πρέπει να διαδραματίζει έναν αυξανόμενο ρόλο στη διαδικασία της τεχνολογικής καινοτομίας με υπέρβαση της σημερινής υποτονικότητας. Οφείλει λοιπόν το ΑΠΘ να φροντίζει για την  αξιοποίηση των αποτελεσμάτων έρευνας των μελών του. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από:

• Ενίσχυση και δημιουργία μηχανισμών υποστήριξης και δικτύωσης για τη μεταφορά και τη διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων από το Πανεπιστήμιο σε εφαρμογές, υπηρεσίες και προϊόντα, με προσκλήσεις συνεργασίας σε εθνικά και κοινοτικά προγράμματα, ενημέρωση για τις ερευνητικές δραστηριότητες στο ΑΠΘ, και ανάπτυξη δεσμών και διαύλων επικοινωνίας μεταξύ του ΑΠΘ και των παραγωγικών και κοινωνικών φορέων,
• Ενίσχυση της διάδοσης, μεταφοράς και αξιοποίησης της νέας γνώσης και των επιτευγμάτων της έρευνας, ώστε το ΑΠΘ να παίξει ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη σε Περιφερειακό και Εθνικό  επίπεδο, με οργάνωση ημερίδων από κονδύλια της Ε.Ερευνών και με σκοπό τη διασύνδεσή του με τον διεθνή του περίγυρο,
• Υποστήριξη και συνεργασία στην ανάπτυξη των δομών αξιοποίησης και ενίσχυσης της καινοτομίας, όπως η Ζώνη Καινοτομίας, και πιο ενεργή δραστηριοποίηση σε ήδη υπάρχουσες δομές όπως η Τεχνόπολη, οι Πόλοι Καινοτομίας και το Τεχνολογικό Πάρκο,
• Ενίσχυση της Ε.Ε. μέσω του Γραφείου Διαμεσολάβησης ως σημείου επαφής για τις ερευνητικές δράσεις του ΑΠΘ, καθώς και για την προβολή και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων έρευνας που υλοποιούνται σε αυτό.

Με την αποτελεσματική διαχείριση και αξιοποίηση των επιτευγμάτων έρευνας, οι παραπάνω δραστηριότητες θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες του ΑΠΘ με αμοιβαίο όφελος του πανεπιστημιακού ερευνητή και του Πανεπιστημίου και θα συμβάλλουν στην αύξηση της χρηματοδότησής τους, καθώς και στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της περιοχής.

Στόχος πάντα θα πρέπει να είναι η διατήρηση ισορροπίας μεταξύ της αναγκαίας οικονομικής αξιοποίησης, της διαφύλαξης της ελεύθερης πρόσβασης στη γνώση και της αυτονομίας του Πανεπιστημίου, για την εξυπηρέτηση του δημόσιου και κοινωνικού συμφέροντος.